Οι εκπαιδευτικοί συμβουλεύουν τους γονείς:
Γιατί το παιδί συμπεριφέρεται διαφορετικά στο σχολείο από ότι στο σπίτι;
Με αφορμή τη Διεθνή ημέρα της Εκπαίδευσης στις 24 Ιανουαρίου, στο παρόν άρθρο παρέχονται κάποιες συμβουλές που δίνουν οι εκπαιδευτικοί προσχολικής αγωγής (από τριών ετών και άνω) στους γονείς των παιδιών αντίστοιχης ηλικίας, που αφορούν στην ανατροφή των παιδιών τους.
Συχνά αναφέρεται από τους γονείς ότι το παιδί τους στο σπίτι μπορεί:
- να μη μαζεύει τα πράγματά του,
- να φωνάζει ή να λέει άσχημες κουβέντες,
- να μην ακολουθεί κανόνες και ρουτίνες,
- να μην τρώει συγκεκριμένα φαγητά,
- να μην συγκεντρώνεται σε μία δραστηριότητα
Αντιθέτως, τα παραπάνω ενδέχεται να μην αποτελούν πρόβλημα για τον χώρο του σχολείου και το παιδί να λειτουργεί πιο ανεξάρτητα και δομημένα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ένας από τους λόγους είναι ότι το σπίτι αποτελεί το καταφύγιο του παιδιού, που νιώθει τη μεγαλύτερη ασφάλεια να εκδηλώσει ακόμα και μορφές συμπεριφοράς που δεν είναι οι επιθυμητές. Το ίδιο αντίστοιχα κάνουν και οι γονείς που συχνά συμπεριφέρονται διαφορετικά στο σπίτι από ότι στην εργασία τους. Ένας άλλος λόγος, είναι η εμπειρία των εκπαιδευτικών (που δεν βρίσκονται στην ασφάλεια του σπιτιού τους, αλλά σε ένα δομημένο εργασιακό πλαίσιο) καθώς επίσης και η ισορροπία που διατηρούν μεταξύ της ενότητας μίας ομάδας και της αναγνώρισης της διαφορετικότητας των μελών της.
Τι κάνουν τελικά διαφορετικά οι εκπαιδευτικοί, που θα μπορούσε να βοηθήσει και τους γονείς;
- Οι εκπαιδευτικοί προάγουν την ανεξαρτησία των παιδιών. Αφιερώνουν χρόνο να διδάξουν στο παιδί πώς να ντυθεί, να φάει, να πάει τουαλέτα ή να παίξει ανεξάρτητα, παρέχουν βοήθεια όταν ζητηθεί και αποφεύγουν να διορθώσουν αυτό που κάνει το παιδί με τον τρόπο του. Επίσης, αναθέτουν απλές μικρές εργασίες που συμβάλλουν στη λειτουργία του χώρου και τις ομάδας (π.χ. μοίρασμα εργασιών στους συμμαθητές).
- Οι εκπαιδευτικοί ενθαρρύνουν τη συνεργασία των μελών μιας ομάδας. Η λειτουργία της ομάδας και ο σεβασμός των μελών της αποτελεί τον βασικό στόχο του παιδαγωγού κάτι που συνήθως δεν συμβαίνει στο σπίτι όπου οι ενήλικες επικεντρώνονται στις άμεση ικανοποίηση των αναγκών των παιδιών. Η συνεργασία προάγεται όταν υπάρχουν ρουτίνες, όπου ο καθένας αντιλαμβάνεται τον ρόλο του και νιώθει ασφάλεια για το τι θα ακολουθήσει. Επίσης, όταν όλοι μαθαίνουν να περιμένουν τη σειρά τους και να έχουν επιλογές σε ένα δομημένο πλαίσιο (π.χ. η πλειοψηφία αποφασίζει ποιο παιχνίδι θα παίξουν στη συνέχεια). Τέλος, όταν προετοιμάζονται ανάλογα κατά τη μετάβαση από τη μία δραστηριότητα στην άλλη.
- Οι εκπαιδευτικοί είναι πιο συνεπείς στην εφαρμογή μεθόδων ενίσχυσης και πειθαρχίας. Αυτό σημαίνει ότι έχουν στο μυαλό τους πάντα να επιβραβεύουν την εκδήλωση θετικών μορφών συμπεριφοράς στα πλαίσια μιας ομάδας για να διασφαλίσουν την επανάληψή τους ενώ έχουν από την αρχή ορίσει συγκεκριμένους κανόνες της τάξης. Ακόμα, ο τρόπος που τελικά θα χρειαστεί να εφαρμόσουν κάποιες τεχνικές πειθαρχίας, δεν έρχεται σε αντίθεση με την ευρύτερη παιδαγωγική φιλοσοφία και πρακτική (εστιάζουν περισσότερο στη φυσική συνέπεια μιας πράξης και όχι στην επιβολή τιμωρίας από τον ενήλικα). Και το πιο σημαντικό συνοδεύονται από ψυχραιμία, συνέπεια και υπομονή και όχι θυμό, άγχος ή απόγνωση όπως κάποιες φορές θα συμβεί από τους γονείς στο σπίτι.
Με τη διασφάλιση ουσιαστικής επικοινωνίας μεταξύ εκπαιδευτικών και γονέων είναι δυνατό το κάθε παιδί χωριστά να αποκομίσει τα μέγιστα δυνατά οφέλη. Αυτό για να επιτευχθεί χρειάζεται ουσιαστικό διάλογο και ευελιξία σκέψης και από τις δύο πλευρές. Ακόμα και όταν μια οικογένεια έχει μία διαφορετική φιλοσοφία ως προς την ανατροφή του παιδιού της και τις προτεραιότητες που θέτει για την ανάπτυξή του, από την αντίστοιχη του εκπαιδευτικού ή ευρύτερα του σχολικού πλαισίου, πάντα θα υπάρχουν πολλοί εναλλακτικοί τρόποι συνεργασίας.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το σχολείο καλό είναι:
- να επικοινωνεί συχνά με τους γονείς ειδικά όταν παρουσιάζεται μία δυσκολία.
- να προσκαλεί τους γονείς στο σχολείο για να έχουν τη δυνατότητα να παρατηρήσουν το παιδί τους και σε αυτό το πλαίσιο.
- να έχει μία σταθερή παιδαγωγική φιλοσοφία, που θα επικοινωνεί από την αρχή της συνεργασίας με τους γονείς.
