Ο μικρός μπουρλοτιέρης

"Φέτος που συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, κυκλοφορούν και θα κυκλοφορήσουν πολλά βιβλία για παιδιά σχετικά με την ιστορική περίοδο αυτή. Ευαισθητοποιημένοι συγγραφείς βέβαια δεν περίμεναν να θυμηθούν το θέμα τώρα που είναι επίκαιρο. Πάντα ακουμπούσαν με σεβασμό και ιστορικό ενδιαφέρον στην περίοδο αυτή. Σε δυο από αυτούς θέλω με τις σημερινές επιλογές να αποδώσουμε φόρο τιμής. Στην Αγγελική Βαρελλά και στην Γαλάτεια Γρηγοριάδου Σουρέλη οι οποίες σε όλο το έργο τους προσεγγίζουν θέματα γλώσσας, παράδοσης, ιστορίας. Μιλούν για τις ρίζες και για τον αγώνα των προγόνων για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι.

Η Σουρέλη ήταν από τις συγγραφείς που πάντα είχε έγνοια για το έθνος, τη θρησκεία και τη γλώσσα. Όλο το έργο της είναι επηρεασμένο από την αγάπη της στην ιστορία και το πάθος της να τη μάθουν τα παιδιά σήμερα. Στο βιβλίο αυτό δημιουργεί ένα φανταστικό ήρωα, τον Λευτέρη, ο οποίος κινείται μέσα σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα και γνωρίζει ήρωες της ελληνικής επανάστασης. Το απόσπασμα που ο Μιαούλης του μιλάει για τον Κανάρη υπάρχει στο Ανθολόγιο του Δημοτικού. Αξίζει όμως να διαβαστεί όλο το βιβλίο. Η Σουρέλη πετυχαίνει έτσι και να μάθουν τα παιδιά τα σπουδαία κατορθώματα των αγωνιστών της θάλασσας, με πεδίο μάχης ολόκληρο το Αιγαίο, αλλά και να νιώσουν την ανθρώπινη διάσταση τους. Να καταλάβουν ότι ήταν  απλοί, συνηθισμένοι, καθημερινοί άνθρωποι τους οποίους η δίψα για ελευθερία και ο αγώνας για την πατρίδα τους έκαναν ήρωες. Χωρίς να «διδάσκει» αφήνει τον μικρό αναγνώστη να μάθει, να θαυμάσει, να σχηματίσει άποψη. Μια άποψη χρήσιμη γι΄ αυτόν σήμερα. Β. Ηλιόπουλος

[...] Ο καπετάν Αντρέας Μιαούλης κοίταξε τον Λευτέρη λυπημένα: «Είσαι μικρός, μωρέ, έπρεπε τώρα ήσυχα να μαθαίνεις τα γράμματά σου, να σκαρφαλώνεις στους βράχους, να ρίχνεις πετονιές... Να γελάς, μωρέ, έπρεπε... ». Ο καπετάνιος τώρα θύμωσε: «Και συ βλέπεις σκοτωμούς αντίς τραγούδια, ακούς μπαταριές να σφυρίζουν πλάι σου... Σκέψου όμως, Λευτέρη, πως θά' ρθει μια μέρα, χάρη σε μας, που τα παιδιά θα ζούνε ξένοιαστα. Εμείς σκοτωνόμαστε για νά' ρθει καιρός που τα παιδιά θα χαίρονται, δε θα σκιάζονται, γιατί δε θά' ναι πια σκλάβοι. Και τότε θ' αρχίσει άλλος αγώνας: να κερδίσουμε τον εαυτό μας. Σε μια λεύτερη πατρίδα αρμόζει να ζούνε λεύτεροι άνθρωποι... ». 

Ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα από το ναυτικό αγώνα του μεγάλου σηκωμού, όλο πλοκή, δράση, περιπέτεια, αυτοθυσία, οράματα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"Βραβευμένη περιπέτεια ιστορικής μυθοπλασίας γύρω από τις ναυτικές περιπέτειες ενός εφήβου στον καιρό της επανάστασης του '21. Η γραφή είναι απλή και σαφής, αν και η γλώσσα έχει ένα ιδιαίτερο χρώμα που ίσως ξενίσει λίγο τους πιο άπειρους αναγνώστες: "Τα μάτια τρέχουν, η καρδιά 'λαφιάζει στ' αγκαλιάσματα, στα φιλητά..." (σ.113)- Η ιστορία μπορεί να μην είναι αληθινή σαν του Λουκή Λάρα, είναι όμως καλογραμμένη, με την διήγηση σφιχτή και τους χαρακτήρες να παραμένουν σταθεροί στις αξίες τους, χωρίς απότομες αλλαγές και μεταπτώσεις. Τα κεφάλαια έχουν περιορισμένη έκταση που δεν ξεπερνά κατά μέσο όρο τις 5-6 σελίδες και έτσι διαβάζονται ξεκούραστα. Εικονογράφηση δυστυχώς δεν υπάρχει ούτε για δείγμα, παρότι σε ορισμένα σημεία (π.χ. περιγραφή πυρπολικού) θα ήταν πολύ χρήσιμη. Γενικά, το βιβλίο διαβάζεται εύκολα και ευχάριστα.
Προτείνεται ανεπιφύλακτα σε παιδιά Στ' Δημοτικού και Γυμνασίου. Περισσότερο ίσως αρέσει στα αγόρια, που έχουν πιθανότητες να ταυτιστούν με τον μικρό Λευτέρη και τους πολεμικούς ηρωισμούς του. Σε όλα τα παιδιά όμως μπορεί να φανεί ωφέλιμο, καθώς προβάλλει βασικές αξίες και διδάγματα, όπως το ότι ακόμα κι αν δεν πετυχαίνουμε σε κάθε μας προσπάθεια, αξίζει να συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε.